Waaggebouw

Houd er rekening mee dat dit geen uitgestippelde routes zijn. Sommige mensen vinden de toelichtingen in die boekjes wel erg kort. Daarom geef ik hieronder wat meer informatie over bijzondere plekken, voor als je je wat breder op je bezoek wilt oriënteren.

Het waaggebouw in Nijmegen vanaf rond 1600

Het Waaggebouw van Nijmegen werd gebouwd rond 1612-1613. Het ontwerp was van Cornelis Janssen van Delft. De Boterwaag (de officiële naam) is een mooi voorbeeld van de Hollandse renaissancestijl.

In het rechter gedeelte van de Boterwaag stond de daadwerkelijke waag, de weegschaal die was bedoeld om gesjoemel met en onenigheid over het gewicht van de handel te voorkomen; aan de linkerkant was een vleeshuis gevestigd.

Op de bovenverdieping van de waag waren militairen en de burgerwacht, de hoofdwacht gevestigd, elk met een eigen deur. Aan de hoofdwacht dankt het straatje dat links van de Waag loopt haar naam: Achter de Hoofdwacht.

Grote markt met Waag met de galerij 1885 (Bron: RAN)Achter de hoofdwacht. Foto: Hans van MeterenDoor de grote poorten aan de voor- (rechts) en achterzijde konden karren met te wegen koopwaar naar binnen en naar buiten rijden.

Wat de Hollandse renaissancestijl?

* De Hollandse renaissance stijl herken je onder andere aan

  • Kruisverband metselwerk. Halve, kwart of driekwart stenen (klezoren) gebruikt om een bepaald verband (hier het kruisverband) te bereiken. Over metselverbanden een mooie uitleg op de onvolprezen bouwkundewebsite van Joost de Vree.
  • Bogen boven de kruiskozijnen die zijn uitgevoerd in glas en lood en met houten luiken.
  • Oranjeachtige stenen.
  • Gesmede ijzeren muurankers.

Het rood-zwart op openbare gebouwen in de stad is geen renaissance kenmerk maar dat zijn de stadskleuren van Nijmegen. Met het groen van het gras erbij zijn het de kleuren van N.E.C. de Nijmegen Eendracht Combinatie.

Kijk eens omhoog: een bijzonder straatnaambordje

Kijk eens omhoogLet eens op het prachtige straatnaambord om de hoek tegen de gevel van café De Blaauwe Hand. Volgens Rob Essers, die echt alles weet van straatnamen in Nijmegen, is dit bord geplaatst bij de aanpak van het pand in 1886.

Het gaat om een bord van geëmailleerd lava van de Manufacture de Lava émaillée van François Gillet in Parijs. Nijmegen was zijn eerste klant in Nederland. Linksonder in de hoek staat het jaartal "1885" en de naam van de producent "Mon Gillet" (Monsieur Gillet). Dit straatnaambord is het enige 19e eeuwse straatnaambord in Nijmegen dat deze vermelding draagt. Details maken kleine dingen groot. Dank aan Rob Essers in een bijdrage op Noviomagus.

Naar Mariken van Nieumeghen

Deze pagina werd het laatst aangepast op 05-04-2023.