
De Bataafse opstand tegen de Romeinen
In behandeling */
Inleiding hier | Na de opstand: Noviomagus
In de goede onderlinge verstandhouding tussen de Bataven en de Romeinen kwamen flinke deuken toen de Romeinen de teugels voor de Bataven aantrokken. De basis voor de goede samenwerking: een relatief grote zelfstandigheid voor de Bataven, werd gaandeweg beperkt. Reden voor de Bataven om in opstand te komen.
In eerste instantie verliep de opstand succesvol voor de Bataven, maar al spoedig keerde het tij. De Bataafse aanvoerder Julius (vroeger Claudius genoemd) Civilis werd bij Xanten verslagen.
Hij moet in paniek zijn geraakt door de Romeinen die hem achtervolgden en vluchtte naar het Oppidum Batavorum bovenop de Valkhofheuvel en stak het in brand. Van deze brand zijn in 2005 bij opgravingen op de Josephhof vele sporen aangetroffen. (De Josephhof ligt achter de rij restaurants aan het Kelfkensbos). Julius Civilis trok zich terug in de huidige Betuwe.
Julius Civilis stond hier zo'n 1950 jaar geleden van angst te klappertanden toen hij de Romeinse legers aan zag komen; duizenden soldaten met banieren waarop de Romeinse adelaar was afgebeeld.
Hier stond Claudius Julius
Op de reling van de balustrade nabij de St. Nicolaaskapel op het Valkhof staat een beklemmende dichtregel van Constantijn Huygens die hieraan herinnert.
Hier stond hij,
hier zag hij knarsetandend de adelaars (op de Romeinse banieren),
hier zag Claudius met grimmige blik de wrekende legers (van de Romeinen) naderen.
Na de Bataafse opstand
Na de Bataafse Opstand bouwden de Romeinen twee nieuwe vestigingen in Nijmegen.
In 71 bouwden ze een nieuw kamp op de Hunnerberg, de castra (legerplaats) van het Tiende Legioen (Legio X Gemina Pia Fidelis (Het tiende tweelinglegioen, trouw en toegewijd)). Rondom de castra ontstond een kampdorp waar handelaren, ambachtslieden en de vrouwen van de soldaten woonden.
In Nijmegen West (het huidige Waterkwartier) werd de stad Noviomagus waaraan Nijmegen zijn naam ontleent, gebouwd. Hier vonden ook de Bataven weer een woonplaats.