De Benedenstad
Houd er rekening mee dat dit geen uitgestippelde routes zijn. Die zijn overal wel te vinden. Sommige mensen vinden de toelichtingen in die boekjes wel erg kort. Daarom geef ik hieronder wat meer informatie over bijzondere plekken, voor als je je thuis wat breder op je bezoek wilt oriënteren. Nog makkelijk en leuker is het natuurlijk om met een stadsgids mee te gaan.De Nonnenstraat
De Nonnenstraat ligt 6 tot 7 meter lager dan de Commanderie van Sint Jan.
De Nonnenstraat dankt zijn naam aan het vrouwenklooster ‘ter Nonnen’. Het was het oudste vrouwenklooster van de stad, gesticht in 1249.
Synagoge en sjoel
De twee met elkaar samenhangende monumenten zijn de tweede synagoge van de stad en de daarbij behorende sjoel (school). De synagoge dateert van 1756 en is daarmee buiten Amsterdam de op één na de oudste synagoge van Nederland (die van Amersfoort is 30 jaar eerder in gebruik genomen). De sjoel is van 1872-1873 en doet wat oosters aan. Meer over de synagoge en de Joodse gemeenschap op deze site.
Joods monument op de Kitty de Wijze plaats
Op dit pleintje, in het plantsoentje dat is omheind met een hek waarin de Jodenster is opgenomen, staat het beeld van Kitty de Wijze, een Nijmeegse joodse vrouw die met haar zusje Ellen omkwam in Auschwitz.
In Nijmegen overleefde meer dan 80% van de Joden de oorlog niet. Hun namen zijn vermeld op de plaquettes die op het pleintje tegen de muur van de school zijn aangebracht. Het monumentje houdt de herinnering aan hen levend.
Begijnenstraat
De Begijnenstraat ligt wat meer naar beneden en is een zijstraat van de Lange Brouwerstraat, links van het kenmerkende hoekpand naar beneden en eerste straat links.
Burger Kinderen Weeshuis (Protestant Weeshuis) in de Begijnenstraat.
Het eerste weeshuis van Nijmegen werd in 1560 geopend. Het werd, bekostigd met onder meer een erfenis van Stijntje Buijs, gevestigd in een bestaande woning aan de Broerstraat. Het was al gauw te klein en daarom werd er al na twee jaar hier aan de Begijnenstraat een nieuw weeshuis gebouwd. Om te worden opgenomen moest je het burgerrecht bezitten.
In 1591 werd Nijmegen door toedoen van Maurits protestant. Vanaf toen moet een wees niet alleen het burgerrecht bezitten, maar ook protestant zijn. Katholieke kinderen werden wel toegelaten, maar werden protestant opgevoed. In 1638 werd voor de katholieke wezen op de Hessenberg, hier vlakbij, het Armekinderenhuis gesticht.
Wat je hier rondom ziet, is sociale woningbouw die werd gebouwd na sloop van grote delen van de Benedenstad. Dit stadsdeel was na eeuwenlange bewoning binnen een volgepropte en meestal door soldaten bevolkte stad, volledig uitgewoond. De Benedenstad kreeg de doodsteek toen de Waalbrug de economische functie, die samenhing met de gierpont, uitholde. Na het bombardement lag de prioriteit bij het door het bombardement grotendeels weggevaagde centrum. Er was nauwelijks geld om wat nog kon worden opgeknapt te herstellen. Uiteindelijk is het Rijk bijgesprongen en heeft het de Benedenstad aangewezen als beschermd stadsgezicht onder de voorwaarde dat het middeleeuwse stratenpatroon en het dakenpatroon in de nieuwbouw terugkwamen.