Het Romeinse aquaduct van Berg en Dal naar Nijmegen.

Op deze pagina:  Beschrijving van het aquaduct | Wandelen met en zonder gids | Hoe je er kunt komen | Kaartje en video

Je kunt mee met een rondleiding door Het Gilde. Ga je op je eigen houtje?  Veel plezier met de ontdekking van

De Romeinse waterleiding, een rijksmonument en Unesco Werelderfgoed.

Ruim twee eeuwen lang lagen er Romeinse legers in Nijmegen (zie legers op de Hunnerberg en de Kopse Hof). Van 19 v. Chr. tot ca. 200 n. Chr. lagen er eerst 12000 daarna 5000 manschappen.

Deze duizenden soldaten en de handelaars in hun omgeving moesten worden gevoed en vooral ook drinkwater hebben voor soldaten, dieren (paarden), het bereiden van voeding, voor de latrines. Er wás een put op de legerplaats (nu op particulier terrein) maar één enkele bron kon nooit voldoende zijn geweest. Lange tijd was de vraag waar dat water vandaan kwam.

Professor Ben Brus uit Beek  kreeg, net als de Romeinen eeuwen geleden, een Eureka-beleving: in de buurt zijn er de heuvels en dalen van Berg en Dal van waaruit talrijke bronnen ontspringen. Berg en Dal ligt vlakbij! Hij ontdekte als eerste de waterleiding, die later verder werd onderzocht en uiteindelijk een rijksmonument werd.

De Romeinse waterleiding ontsprong in een waterrijk gebied in de heuvels van Berg en Dal op ongeveer 80 m hoogte. Op het traject van dit aquaduct zijn 8 grote aardwerken gevonden, van bovenaan in Berg en Dal naar het laagste punt: de Broerweg waar het aquaduct via een dijk (waarin tot nu toe een loden pijp met verbindingsstuk is gevonden) direct op het legerkamp aansloot. De dijk ligt er nog: de Broerdijk, er staan nu huizen langs.

Het aquaduct was ongeveer 5 km lang en bestond voornamelijk uit een houten goot. Van die goot is in deze grond uiteraard niets overgebleven. Wel zijn nog resten van vermoedelijke en deels aangelegde, deels van nature aanwezige dammen en dalen zichtbaar.

Wandelen met en zonder gids

Zoals hierboven aangegeven verzorgt Het Gilde een wandeling langs het tracé van de Romeinse Waterleiding. Meer info.

Het tracé is op eigen houtje te volgen met de QR-wandelroute ‘Romeins Aquaduct’. De route begint aan de Oude Kleefsebaan in Berg en Dal ter hoogte van nr. 125, van Nijmegen gezien iets voorbij de kerk.

Hoe kom je er?

Met de fiets wordt het flink trappen, met de auto ben je er zo. Uiteindelijk moet je uitkomen bij Oude Kleefsebaan 123. Maar! De route eindigt ergens anders en dan moet je weer een heel eind teruglopen. De bus is makkelijker.

Busroutes

Naar het begin van de wandeling: de realtime Google kaart met buslijn en vertrektijden.
Stap uit bij halte Meerberg in Berg en Dalen loop dan een 400 meter (5 min.) met de rijrichting mee. De waterleidingroute start aan de overkant van de weg, tegenover nummer 125 (een huis met witte gevel).

Terug. De kaart voor de terugtocht, ook deze is real time en groot en met de dienstregeling. TIP: neem de als belangrijkst aangegeven lijn.
Je kunt ook in het centrum (halte Valkhof of Hunnerpark) of op de Waalkade in- en uitstappen. Bij het NS station kom je altijd.

Het Archeologie wandelingenkaartje met óók het aquaduct.

Om alles te zien moet je flink uitzoomen, want Romeinse resten vooral liggen verspreid tot ver buiten het centrum. Als je wilt wandelen: geen enkele route duurt, vanuit het centrum en heen en terug, langer dan 2,5 km.